Carlos Caballero is een Cubaanse kunstenaar die verhuisde naar de Verenigde Staten en België. Hij speelt met het idee van psychologische plaatsen, locaties die enkel door de menselijke geest kunnen ontstaan en bestaan. Het gevoel van vervreemding dat hiermee samenhangt en dat wordt bekrachtigd door het migreren, geeft hij weer in zijn werk. Huizen zonder huiselijkheid, luchtmatrassen, versnippering en destructie gebruikt hij als symbolen voor ontheemding. Ook het kleurenpalet en de sfeer van het werk zijn veranderd onder invloed van het verschil in klimaat en de aanwezigheid van andere materialen.
(Ilse Roosens, 2014)
Carlos Caballero Hernández werd in 1983 geboren in Camagüey, een grote stad in centraal Cuba. Daar studeerde hij in de ‘Academia de Artes Plásticas’ en vervolmaakte zich later in het ‘Instituto Superior de Arte de Cuba’ (ISA) in Havana, waar hij in 2010 afstudeerde. Later vestigde hij zich in Miami, Florida en sinds enige tijd pendelt hij tussen de Verenigde Staten en Gent, de thuisbasis van zijn Belgische vriendin.
Zijn opleiding in Cuba mag ‘klassiek’ genoemd worden, met een bijzondere nadruk op de ontwikkeling van teken- en schilderkwaliteiten. Gekoppeld aan een stevige interesse voor de moderne kunstgeschiedenis, creëert hij met ‘klassieke’ middelen (olieverf op doek) een eigen beeldtaal, mede gevoed door een grote fascinatie voor mensen en hun diepste gevoelens, behoeften, angsten,…
Dat resulteert in schilderijen met taferelen waarin de sfeer op en neer gaat tussen dromerig, surrealistisch en morbide.
Zelf omschrijft hij schilderkunst als “iets dat niet noodzakelijk uitmuntende en mooie beelden moet opleveren, maar iets dat een sterk verlangen om opnieuw te bekijken achterlaat”.
Na studie van ‘tatoeages’ als de meest directe band tussen mens en kunst (2003-2004), vertaalde de fascinatie voor mensen zich in portretten, waarvan de serie ‘Persona’ (2007-2009) een sprekend voorbeeld is voor de ‘weerspiegeling’ van thema’s als twijfel, identiteitscrisis, zich ongemakkelijk voelen. Als toeschouwer denk je bij deze ‘blurred faces’ of ‘wiped faces’ onvermijdelijk aan Francis Bacon. Toch zijn ze wellicht in eerste instantie een eigen uiting van de hierboven aangehaalde thema’s van een jonge generatie die op zoek is naar een expansieve wereld met ‘onbegrensde’ mogelijkheden. De uitvoering in zwart-wit benadrukt deze dualiteit ten volle.
Als mens én als kunstenaar zet Carlos Caballero dan ook verdere stappen, zowel geografisch door zijn verhuis naar Miami als artistiek in de verdere evolutie van zijn werk.
Hadden we het eerder al over de interesse voor moderne kunstgeschiedenis, dan is de figuur van René Magritte zeker een belangrijk aanknopingspunt, dat zich vertaalt in zijn schilderijencyclus ‘Les bulles de l’ Amour’ (2010-2012), die dan ook als ondertitel ‘Homage to René Magritte’ kreeg.
De figuren in ‘Les bulles de l’ Amour’ worden op de rugzijde geportretteerd. Door tegelijk de kleding frontaal weer te geven, ontstaat een dubbele identiteit. Het zijn portretten waarin de personages zich tegelijk verstoppen en prijsgeven. Ook hier speelt weer die twijfel, de zelfbescherming en de introspectie: een dubbele beeldvorming waarin de figuren zowel object als subject worden. Terwijl ze voor de kijker als ‘spiegel’ fungeren, kijken ze zelf in een spiegel, in een wateroppervlak, in een sterrenhemel, in een grote leegte, … op zoek naar hun eigen plek binnen het bestek van tijd en ruimte.
De mysteries van rijd en ruimte vertalen zich verder in een andere serie: ‘When time becomes mystery’ (2013). De nadruk wordt verlegd van een persoon als ‘model’ in een universeel kader naar de persoon als ‘acteur’ in een reële, dagdagelijkse maar bevreemdende omgeving. In een groot schilderij als ‘Two pillows’ zijn geen mensen te zien, maar tegelijk is de spanning van hun aan(af)wezigheid ó zo voelbaar.
De serie ‘Autobiographical Memory’ laat zich opdelen in twee verschillende benaderingen. De ‘Diptychs’ zijn ontstaan vanuit ‘afwezigheid’, maar virtuele verbondenheid (op afstand). De sociale media geven ons de mogelijkheid om op elk ogenblik contact te houden met vrienden of ‘vrienden’. Carlos Caballero stuurde een foto naar zijn vriendin en zij stuurde een situatie volgens hetzelfde thema terug. Daaruit ontstonden bijvoorbeeld de schilderijen ‘Findings I & II’, ‘Rooms’ of ‘Wardrobes’. De tijd wordt stilgezet in geschilderde ‘filmstills’.
In de grote, afzonderlijke schilderijen van deze serie heerst een nostalgische en zelfs morbide sfeer. De geënsceneerde eigen dood of die van de geliefde beheerst het decor.
Tenslotte belanden we bij de meest actuele serie ‘Scenery of time’ waarbij een nieuwe zoektocht naar geborgenheid en introspectie zich picturaal uitdrukt in symbolen voor het huis. Het surrealisme is dichterbij dan ooit. Maar waar ligt de grens tussen het reële en het irreële? Het huis als bescherming, het huis als toevluchtsoord,… maar wat doe je als het huis niet toegankelijk is. Dan zoek je ‘een huis in je hoofd’… boeken worden daken.
De schilderijen uit ‘Scenery of time’ lijken stuk voor stuk beelden van een persoonlijke zoektocht door een kunstenaar die zijn ‘roots’ heeft verlaten om een nieuwe wereld tegemoet te treden, vol hoop en verwachtingen, maar tegelijk getemperd door twijfel en een zekere ontheemding. Bij uitbreiding staan deze schilderijen symbool voor een wereld waarin migratiestromen meer dan ooit aan de orde van de dag zijn.
(Gustaaf Van der Biest – Waterschoenen)